Dit weekend is het boek eindelijk zover af gekomen dat je het “af” zou kunnen noemen. Wat twee jaar geleden in de kerstvakantie begon als een plotseling helder inzicht is nu helemaal gevuld. we willen iedereen die vanaf het begin geholpen heeft, door een half boek te kopen in het vertrouwen dat het ooit af zou komen, van harte bedanken.
De manier van denken (“Maak een eigen plan waarin je respect toont voor de wetten van de natuurkunde”) spreekt heel veel mensen aan. En dat geeft energie om het te blijven updaten met nieuwe inzichten en voorbeeld-inzicht-rapportages uit onze adviespraktijk.
De website bezweek zondag zowat toen we meldden dat het boek af was dus die hebben we grondig onder handen genomen, alle ballast overboord voor een vlotte browse-ervaring. Ook dat lang lopende project is dus eindelijk afgerond!
Om het te vieren is er deze week een actiecode waarmee je 25% korting krijgt op de aanschaf van het boek.
Onze regelmatige terugkerende gastblogger Willem Boeke verving onlangs zijn energieverbruikmeetsysteem / prestatielogger. Hij vertelt over zijn ervaring met het wisselen van het systeem want de oude werd niet meer ondersteund. Het is een interessant blog dat bij mij de vraag opriep waar je eigenlijk de grens wilt trekken tussen meten en bedienen want de verleiding om er ook domotica-achtige zaken mee te gaan doen is wel groot. In dit blog veel aandacht voor 1 merk, 1 product, gewoon om te laten zien dat echte mensen met echte afwegingen zitten en er uiteindelijk keuzes gemaakt moeten worden. Wij als Paris Proof Plan hebben geen relatie met dit merk, de fabrikant of de levererancier.
The floor is yours Willem!
Ik verbind…
Dat is de letterlijke vertaling van de Latijnse productnaam IUNGO. Een chique naam. Overigens op internet blijkt dat veel meer bedrijven en producten deze statusverhogende academische naam voor “verbinding” hebben gekozen.
Sinds 2013 mat ik mijn energieverbruik per verbruiker met PLUGWISE. Ook zo’n prachtige naam met een impliciete verwijzing naar wijsheid. Maar helaas, na ca 7 jaar trekt PLUGWISE de Plug eruit: Je kunt nog een “Adam” (mijn associatie: heeft niet veel om ’t lijf…) kopen om je Gas-CV thermostaat te kunnen monitoren, maar de “Stretch” die de energiemetingen per verbruiker registreerde is, zeg maar, “uitgerekt”; wordt niet meer ondersteund. Jammer.
Qua specs leek dat toch wel een verbetering. Zo worden de data, in tegenstelling tot PLUGWISE, lokaal opgeslagen. Een andere aardige bijkomstigheid: Nu kon ik ook de watermeter in het meetprogramma opnemen. En bovendien: Had www.larsboelen.nl niet net de “Nationale nulmeting weken” uitgeroepen?
IUNGO is redelijk betaalbaar en is voor iemand die een beetje handig is volledig zelf te installeren.
En als je alles ineens bestelt geeft de club uit Zwolle ook nog een kleine korting.
IUNGO verbindt niet alleen diverse apparaten met elkaar, maar ook verschillende marktpartijen, waaronder www.Plushuis.nu. Plushuis past het systeem toe in het kader van de Wet op de Kwaliteitsborging: aantonen dat je installaties in de praktijk van jouw huis doen wat ze claimen.
De bestelling
Om te beginnen is uiteraard de IUNGO controller nodig. Ik bestelde 12 Qubino plugs (lekker klein en toch geschikt voor 16 A; mede daarom ook geschikt voor mijn warmwater luchtwarmtepompje). Verder de Sensus MS8100 watermeter met bijbehorende “breakout box” om de pulsen van de watermeter via de P1 kabel aan de controller aan te bieden. Dan nog een 3-fase kWh meter SDM630 V2 voor de warmtepomp en 3x een 1-fase kWh meter SDM120 van Eastron. De enkel-fase meters zijn resp. bestemd voor de 2 WTW units in mijn huis en voor het bijgebouw waar ook de (1-fase) lader voor de auto zit. De bruto zonnepanelen-opbrengst wordt al via de SMA-omvormer en “Sunnyportal” bijgehouden. Bij de kWh meters hoort nog het Modbus usb-stick pakket om de Modbus kabel van de in serie geschakelde kWh meters aan te sluiten op de IUNGO controller.
Wat me nog enig zoekwerk opleverde was het vinden van een passende dinrail montagedoos om althans 2 van de 3 enkelfase meters en de 3-fase meter te plaatsen, samen is dat 6 DIN-modules breed. Uiteindelijk koos ik voor de SEP-S6 opbouwkast voor € 4,30. Maar daarin moet je dan nog wel zelf sparingen aanbrengen voor de aan te sluiten pvc-buisjes en voor de Modbus-signaalkabel(s). De kast is behoorlijk krap, met name om de blauwe nul-draad langs de 1-fase kWh-meters naar de aansluiting aan de bovenzijde te leiden. Anderzijds, een grotere doos zou slecht in mijn meterkast passen.
De derde 1-fase kWh-meter vond nog een plekje in een bestaande groepenkast vlakbij de groepsinstallatieautomaat.
Sparingen in de SEP-S6 modulekast2x 1-fase en 1x 3-fase kWh meter gemonteerd
De installatie
Eerst maar eens alle PLUGWISE plugs (“Circles” en Stealth”) weghalen, want bij navraag begreep ik dat de PLUGWISE meters weliswaar via het Zwave / Zigbee netwerk door IUNGO worden herkend, maar dat het uitlezen van het vermogen niet lukt. IUNGO heeft zelf niet zoiets als een “Stealth” die in een montagedoosje past, dus moest ik nu toch maar de op DIN-rail te plaatsen Eastron ModBus verbruiksmeters (SDM 630 V2 voor de 3-fase aansluiting van de warmtepomp en SDM120 voor de enkelfase aansluitingen) gaan inbouwen.
Dus warmtepomp uitschakelen, spanning van de 3-fase zekeringskast en netjes de fasedraden met stickers identificeren. Maar toen ik de draden uit de zekeringkast en de pvc-buis trok was ik die stickers ook alweer kwijt. Oeps!
Met een verlengsnoer tussen de meterkast en de CEE wandcontactdoos en een kleine multimeter kon ik per fasedraad in de meterkast de fase op de CEE wandcontactdoos terugvinden…
Gelukkig levert IUNGO keurige en duidelijke gebruiksaanwijzingen mee en is de instelling van de kWh-meters zelf, incl. de toekenning van een Modbus-adres ook al door hen gedaan.
Voor de montage van de IUNGO controller zelf moest ik vanwege ruimtegebrek in mijn meterkast een houten bruggetje over een aantal leidingen in de meterkast fabriceren. Daarna was het een fluitje van een cent. Jammer is dat de breakoutbox niet is voorzien van een montageplaatje. Omdat ik geen fan ben van los aan draden hangende kastjes heb ik maar gekozen voor dubbelzijdig plakband. Mwah.
IUNGO controller gemonteerd op een “bruggetje” met daaronder de breakoutbox; aansluitingen vlnr: IP-kabel, modbus usb-stick, voeding, P1 kabel; op de breakoutbox links de vrije P1 kabel (nu nog naar PLUGWISE Smile) en de signaalkabel van de watermeter. Onder de P1 kabel naar de IUNGO controller en rechts de P1 kabel van de slimme meter (Kamstrup).
De kleine Qubino Zigbee plug kan 16 A aan en past ook in een klein hoekje onder het aanrechtkastje. Linksonder op de plug de (grijze) kleursticker. Een blauw ledlampje brandt als de Qubino is ingeschakeld.
De eerste ervaringen
De Qubino’s zijn ook al vooraf door het IUNGO-team bij de controller aangemeld en voorzien van een kleursticker. Via de namen van die kleuren is elke plug in de IUNGO-monitor geïdentificeerd en vervolgens kun je bij “Instellingen” heel simpel “blauw” wijzigen in bijv. “wasmachine”.
Nadat ook alle Qubino plugs een plekje in een stopcontact hadden gevonden was feitelijk alles direct plug&play. IP-kabeltje naar de LAN-switch, P1 kabel, via de breakout-box, in de Kamstrup smart meter, signaalkabeltje van de watermeter in de breakout box, modbus usb-stick in de controller en voeding aansluiten. En vervolgens wordt de IUNGO direct gevonden in het netwerk.
De IUNGO monitor. Rechts de 5 via Modbus aangesloten kWh-meters plus de watermeter. Onder de 12 Qubino stopcontact-plugs.
De IUNGO monitor levert mooie en overzichtelijke gebruiksgrafieken, die allemaal exporteerbaar zijn als plaatjes en als csv-bestand. Grafieken kun je ook zelf aanmaken onder een apart tabblad.
De IUNGO monitor is ook te vinden op de iPhone of op de iPad. Alles blijft binnen je eigen LAN, tenzij je bewust kiest voor het instellen van “Toegang op afstand”. Dat laatste gaat dan via een “eigen” vpn verbinding. Ikzelf had er al voor gekozen om een vpn-server op mijn router te installeren. Via die vpn-server heb ik dan vanaf buitenshuis een beveiligde toegang tot mijn LAN en vervolgens ook tot de IUNGO controller.
Puntjes op de i
Zo maar een vermogenspiekje van 100 kW???
Zo maar een vermogenspiekje van 100 kW???
Per saldo is IUNGO een verbetering boven PLUGWISE. Maar een paar kleine verbeterpuntjes zijn er nog wel:
Soms vertoont een grafiek van een Qubino plug een “spike” met vermogens tot over 100 kW. Het zijn ongetwijfeld artefacten, maar dat zou toch niet mogen optreden en het bederft door de automatische Y-schaal ook het zicht op het echte verbruik.
Je kunt met de instellingen-wizard gemakkelijk een statisch IP-adres toekennen, alleen blijft dat niet statisch en vervalt het telkens terug naar het eerste DHCP – ip-adres.
De capaciteit van de dataopslag in de Controller is (nog) niet duidelijk. Wel wordt de manier van opslaan als volgt aangegeven:
Als de geselecteerde periode niet ouder is dan 2 dagen, komt er in de CSV 1 data punt per minuut (gemiddelde waarde over 60 seconden).
Als geselecteerde periode niet ouder dan 13 maanden dan komt er in de CSV 1 data punt per 5 minuten.
Voor data ouder dan 13 maanden komt er in de CSV 1 datapunt per 6 uur.
Men geeft aan dat de data precies 10 jaar data worden opgeslagen. Dus als je minstens 1x per jaar de csv-bestanden downloadt behoud je in elk geval je data.
De instelling van tijdschakelingen is nog vrij beperkt; per schakelaar kun je opgeven op welke standaardtijden in- of uitgeschakeld moet worden. Althans ik heb nog niet kunnen uitvinden hoe ik mijn warmwater-warmtepomp naast een dagelijks aan- en uit- ritme ook eens per 14 dagen langer kan laten draaien t.b.v. de Legionella preventie.
De gebruiksaanwijzing van de Sensus MS8100 watermeter is opgesteld in letterhoogte 3 of 4…. Een loep erbij is wel wenselijk. Gelukkig is er een wat groter afgedrukte kopie te vinden op de IUNGO website.
Wat doe je er nu mee?
Natuurlijk had ik met PLUGWISE al, waar mogelijk, aardig bezuinigd op stroomverbruikers, dus wat dat betreft zal ik persoonlijk de IUNGO-investering niet zo gauw terugverdienen. Toch heb ik met IUNGO nu al nieuwe, aanvullende opties gevonden om standby-bezuinigingen te doen. Zo vond ik, dankzij de grafieken, een scherpere tijdklokinstelling voor mijn warmwater-warmtepomp. Tezamen bespaar ik daardoor toch weer ca 250 kWh per jaar extra boven de besparingen die ik al had gerealiseerd met PLUGWISE. Daarmee heb ik bovendien voor mezelf een nieuw referentiepunt (nulmeting) kunnen zetten in het kader van Lars Boelens Nationale Nulmeting Weken.
Daarnaast ben ik heel blij met de meelopende watermeter, waardoor bij ons thuis nu ook bewuster met drinkwater wordt omgegaan. Alweer: in geld bespaar je daarmee (nog!) niet echt veel, maar het zuinig zijn met drinkwater wordt wel steeds meer een aandachtspunt.
Wie IUNGO inzet om het bewijs te kunnen leveren van de energieprestatie van je huis kan overigens wel serieus geld terugverdienen: Immers met zo’n energieprestatie kun je bij veel hypotheekverstrekkers een behoorlijke extra lening krijgen tegen aantrekkelijke voorwaarden.
Zelf was ik ook erg gehecht aan de schakelmogelijkheden vanuit de iPhone app, o.a. voor de bediening van de grondpomp voor het besproeien van de tuin (ja hier kan dat!), die ik met PLUGWISE dreigde te verliezen. Met IUNGO is dat weer beschikbaar. Via VPN ook buiten de deur. En, hoewel het even puzzelen was: Ook met IUNGO kun je bepaalde schakelaars vergrendelen zodat je ze niet per ongeluk uit- en juist inschakelt.
Tot slot: Mensen kennen altijd vrij precies het brandstofverbruik van hun auto, maar weten zelden iets te vertellen over het energieverbruik in huis. Door regelmatig onze relaties te tonen waar je energie- en waterverbruik allemaal in zit en wellicht ook met deze blog, hoop ik een klein steentje bij te dragen aan de bewustmaking van het energie- en waterverbruik thuis. Bovendien leer ik mijn huis steeds beter kennen.
In een elektrische auto zit een accu om de elektrische energie op te slaan die je nodig hebt om de motor aan te drijven.In tegenstelling tot benzine auto’s waar in alle modellen een tankje van een liter of 35-50 liter zit (75 als je een SUV hebt) is de accu van elektrische auto’s zo ongeveer het meest bepalende feature, meer nog dan vermogen, optrek snelheid of top speed. Maar hoe groot is nou groot genoeg? Een blogje.
1 kWh
In 2005 mocht ik als een van de eersten “hybride” gaan rijden van mijn baas. Ik werd keihard uitgelachen door mijn collega’s dat ik in zo’n foeilelijke Prius ging rijden. Bij de koffie waren de verlengsnoermoppen schering en inslag hoewel er van opladen met een stekker nog geen eens sprake was, er zat een accu in die remenergie omzette in stroom die gebruikt werd om weer op te trekken. Toen de regering een paar maanden later besloot dat de bijtelling van deze auto fors lager zou worden omdat hij toch wel erg zuinig en schoon was en bleek dat de auto zalig reed verstomde de moppen en hoorde ik af en toe zelfs afgunst. De 1,5 kWh Nikkel Metaalhydride accu verlaagde het verbruik van de auto tot ver onder de 5 liter/100 km en op 80 km wegen was er soms minutenlang geen motorgebrom te horen. Het dromen over een elektrische toekomst was begonnen. Toyota miste echter totaal welke kant de toekomst op bewoog, vergelijkbaar met Kodak dat de digitale camera ontwierp en hem vervolgens in de kast legde omdat het rare ding geen film nodig had. De doorontwikkeling van de auto ging tergend traag.
4 kWh
In 2008 probeerde een ondernemer in Californië of je in een omgebouwde Lotus Elise op laptop accu’s kon rijden. En dat kon! Helaas was die auto onbereikbaar voor de gewone man. Ik moest het doen met de opvolger van de originele Prius, eentje waarbij je de inmiddels 4 kWh grote Lithium-accu thuis kon bijladen. Ik was inmiddels zelfstandige en ik kon me in 2015 een tweedehands veroorloven. Ik sleurde me van laadpaal naar laadpaal waar ik soms een heel weekend lang aan de draad hing terwijl de accu na twee uur meestal weer vol zat, geen haan die er naar kraaide. Ik heb er een keer tijdens een hittegolf met storm in de rug 25 kilometer mee gereden zonder dat de motor aansloeg. Het verbruik viel me eigenlijk tegen, nog steeds 3 liter benzine per 100 km. Ik wilde all-electric!
20 kWh
In 2017 kon ik een Fiat 500 electric huren terwijl ik wachtte op de Nissan Leaf die was aangekondigd. De auto was een omgebouwde Fiat voor de Californische markt waar je alleen auto’s mag verkopen als zoveel procent van je vloot uitstootloos is. Een zogenaamde compliance car. Opladen met maximaal 3 kW zodat een lege accu 7 uur wachten betekende. Een pitstop bij een snellader behoorde niet tot de opties. De range-anxiety die dit teweegbracht was zeer leerzaam. De 150 kilometer was op zich prima (Weert-Amsteredam haalde ik) maar het lange opladen maakte de auto in de praktijk onpraktisch. Maar het was maar voor even en WAT een heerlijk rijdend autootje was het!
40 kWh
En toen kreeg ik mijn Leaf. VEERTIG kilowatturen opslag en opladen met een vermogen van in de praktijk 40 Kilowatt…..ik wist niet wat me overkwam! Binnen een jaar was ik de wereld rond, zo goed als al het laden deed ik met de bijgeleverde druppellader thuis. Af en to kwam ik ’s avonds laat thuis en moest ik ’s ochtends weer weg en dan zat de accu maar half vol en om die reden nam ik een laadpaal waar ik met slim laden ’s nachts ruim 6kW mee kan laden als het moet, dus zelf in een korte nacht van 7 uur zit de accu in zo’n noodgeval vol. Wel rij ik de accu geregeld van 100% naar 5% op een drukke dag als er op de plek van bestemming een benzinelul bij de laadpaal een statement staat te maken. Grootste gebrek dat de Leaf heeft : geen koeling van de accu tijdens het snelladen waardoor deze heet wordt. Om de accu te beschermen wordt de laadsnelheid verlaagd tot laadpaalniveau. Op warme dagen kan je daarom in de praktijk maar twee keer achter elkaar snelladen. Dat maakt het geen lange-afstands-auto. Voor mij geen issue maar niet ideaal.
60 kWh
Nissan heeft IETSJE meer ambitie dan Toyota en maakt sinds een jaartje de 60 kWh variant. Met die auto kan je de accu eigenlijk altijd van 90% naar 10% leeg rijden rijden waardoor je de accu serieus ontziet en deze nauwelijks zal slijten. De 50 kW die je over hebt is genoeg voor 250 echte kilometers dag tot dag gebruik. Voor de meeste Nederlanders is dat zat en op vakantie gaan is als je een paar keer de hele capaciteit gebruikt ook echt fijn, 300 kilometers aan een stuk tussen plaspauzes is prima. Laden gaat met een kilowatt of 50 waarmee je met een half uur laden half Nederland door kan, top! Nissan mist trouwens net als Toyota wat de potentie is van EV’s en wist mij in 1,5 jaar met 1 firmware update te verblijden die ik in een showroom moest ophalen. Tesla’s krijgen elke maand nieuwe features. Over the air. Meestal voor niks. En nog steeds geen actieve koeling van de accu.
80 kWh
Waarmee we bij de 80 (nou ja, 75 dan) van de Model 3 en de Model Y komen. Deze auto kan dankzij hele goede cellen en actieve koeling laden met vermogens tot wel 250 kilowatt waardoor je de 40 kilowattuur die in mijn Leaf passen er in 10 minuten in kuntstouwen, de accu blijft dan tussen de 25% en 75% waarmee van accu-slijtage hoegenaamd geen sprake meer zal zijn. Twee keer per jaar gebruik je dan de ruim 400km die er in wel degelijk in passen om op vakantie te gaan. Volgens mij de Goldy Locks accu. We moesten stiekem maar eens gaan nadenken over de volgende crowdfund actie:-)
Bigger is better?
Tesla, Porsche, BMW, Audi … ze maken ook auto’s met 100 kWh accu’s voor mensen die denken echt heel veel kilometers te maken en nooit willen laden langs de snelweg. Maar in de praktijk rijd je rond met een accu die 20% te groot is. Voor mijn gevoel is dit voorbij het optimum.
Conclusie
Met een accu van 60 to 80 kWh en batterijkoeling ben je het baasje.
Over wat wij leerden van het helpen van particulieren en hoe dat uitmondde in de 80-60-40-praatplaat
De afgelopen jaren hielpen we talloze mensen die met verduurzamingsvragen naar ons toekwamen. Meestal was de vraag iets in de trend van “Ik heb alles al verduurzaamd en nu wil ik een warmtepomp” of “Ik heb een jaren-dertig woning gestript en nu vraag ik mij af hoe ik hem nul-op-de-meter moet maken”.
Bij de keukentafelgesprekken die we na het kennismakingstelefoontje voerden kwamen we er vaak snel achter dat er naast het verduurzamingsvraagstuk onderliggende vragen lagen over levensloopbestendigheid, veiligheid, wooncomfort en de ratio achter investeringen in grote warmtepompen.
We merkten dat als we uitlegden dat een goede nulmeting in kaart kan brengen wat het uitgangspunt is en dat dit inzicht ook kan helpen een redelijk eindpunt vast te stellen dat past bij de ambitie van het gezin. De CO2-meter op tafel maakt ook meteen duidelijk wat een groot aandachtspunt is : die 2000 p.p.m. na een uurtje koffiedrinken is niet wat je wilt in je woonkamer.
Doordat we vervolgens een schets maakten van de route die afgelegd kan worden om uiteindelijk uit te komen bij een situatie waarin de logische volgende stap “iets anders dan aardgas” is brachten we rust in de tent. In stappen toewerken met een plan is zoveel relaxter dan onder dwang van een gemeente dit decennium het gas de deur uit moeten doen!
Samengevat de drie belangrijkste inzichten:
Draagvlak voor uitvoering binnen het gezin worden sterker als ze integraal rekening houden met gezondheid, comfort, veiligheid, betaalbaarheid en niet alléén duurzaamheid
Een goede nulmeting is waardevol bij het komen tot nieuwe inzichten voorafgaand aan de planvorming
De zekerheid aanbrengen dat je met jouw plan voorbereid bent op iets anders dan aardgas brengt rust om vervolgens jouw geschikte moment te kiezen
En un momento dado zei een klant, die goed geluisterd had en al starend naar het plafond keek, tegen ons dat je op een fundament van een gezonde, comfortabele, veilige, betaalbare en ja ook duurzame woning met een goede nulmeting in staat bent om zelf je eigen plan te trekken. YES! Dat was hem!
Dus daar is ie dan, de door onze klanten bedachte 80-60-40 (en 20) werkwijze.
Over 80
In ons boek lees je in de inleiding van hoofdstuk 2 uitgebreid uit hoe het nu zit met de bovenste en onderste verbrandingswaarde van aardgas en we zagen dat als de retourtemperatuur van het water in je cv-circuit boven de 60 graden blijft je alleen met de onderste verbrandingswaarde te maken hebt. Maar dat is natuur- en scheikunde die bij het opleveren van een cv-ketel geen enkele rol speelt. “Zet hem maar op 80, dan word ik tenminste niet gebeld als het 10 graden vriest” is de houding van de gemiddelde installateur. Om het die installateur nog makkelijker te maken zijn er legio ketelfabrikanten die deze waarde maar vast voorprogrammeren in hun ketel. 80 graden dus.
Van 80 naar 60
Nu maken wij voor het gros van onze klanten warmteverlies-berekeningen van de startsituatie om daarna te kijken welke maatregelen welke effecten hebben. Geregeld zien we een hele grote afwijking tussen wat het model over de huidige situatie te vertellen heeft en wat de klant aan gas- of warmteverbruik opgeeft en we zijn tot het inzicht gekomen dat de oorzaak hiervan in de huidige slechte kierdichtheid van de woning ligt: de warmte waait zo hard weg dat er (vooral boven) niet tegen te stoken valt en we accepteren het dan maar dat het daar koud is. Het is belangrijk in te zien dat in een tochtig bushokje de grootheden comfort en energieverbruik communicerende vaten zijn:
Wat er dus nodig is om woningen met elkaar vergelijkbaar te maken is een level-playing-field: kieren dicht zodat de warmte in ieder geval blijft hangen. Het is (voor woningen na 1900 in iedere geval) altijd zo dat je ze met een cv-ketel en radiatoren altijd warm en comfortabel kan krijgen. Daarvoor is het wél nodig dat de woning goed en comfortabel geventileerd wordt. Als je advies vraagt aan Paris Proof Plan dan betekent dat voortaan: comfort-balans-ventilatie met warmteterugwinning. Er zijn partijen in de markt die kiezen voor het aanzuigen van koude “frisse” lucht boven ramen maar wij hebben daar gewoon geen goede ervaringen mee. Wij bekennen nu kleur en onze keuze is comfortbalansventilatie met warmteterugwinning. Met de kieren dicht en comfortventilatie kan de cv-ketel ALTIJD terug naar 60 graden en kan dus elke HR ketel daadwerkelijk in het HR-bereik gaan draaien.
Tijd voor een plan
Omdat je met deze eerste stap, die je altijd zonder spijt kunt uitvoeren, heel veel comfort in de woning brengt én al heel veel gas bespaart (doordat warmte niet meer wegwaait en de cv-ketel mag condenseren, onder andere) krijg je tijd om een plan te maken voor wat je de komende decennia met de woning wilt. Een Paris Proof Plan bijvoorbeeld, of een plug-and-play HogeTemperatuur Warmtepomprenovatie, All-Electric infrarood met doorstromers, een Passiefhuis-upgrade, of desnoods aan de lagetemperatuurstadsverwarming dat is natuurlijk helemaal aan de bewoner. Als je voor de 80-60-40 werkwijze gaat dan wordt de volgende stap …..
Van 60 naar 40
Die 60 graden smaakt naar meer want stel nou dat je door een beetje slim extra isoleren en warmtelekken repareren (we kijken hier speciaal naar de kozijnen en het glas) de temperatuur van de cv-ketel op 40 graden zou kunnen krijgen! Dan heb je opeens een apparaat op je zolder hangen dat doet alsof het een warmtepomp is maar gewoon nog op het oude vertrouwde aardgas draait. Met een draai aan de knop kan hij heet gezet worden mochten we iets nog niet goed genoeg gedaan hebben. Wat hier bijvoorbeeld speelt is het afgiftevermogen van de radiatoren. Ondanks dat het huis veel minder energie verliest en er dus minder warmte afgegeven hoeft te worden kan het zijn dat de radiatoren een upgrade verdienen. Hier komt de combinatie leidingwerk anno 2020 maken (oude leidingen zijn vaak te dun en versleten) samen met lage temperatuur convectoren voor de woonkamer in beeld. Of vloerverwarming natuurlijk maar dat had je in je plan al lang bedacht. Mooi moment om nu dan die overschakeling te maken.
Stagelopen met je cv
We schreven het net al maar nu wordt het dan echt tijd om serieus stage te gaan lopen: ketel op 40 en elke dag de gasstand en de graaddagen noteren, liefst automatisch en gemonitord. Die twee samen vertellen je tot op de kilowatt nauwkeurig hoe groot de warmtepomp moet zijn (of hoeveel GJ-stadsverarming je af gaat nemen als bij jou de straat open gaat). Hoe het ook zij, je hebt je warmtekeuzemoment* uitgesteld tot het moment dat het voor jou uitkwam om de energietransitie te maken en in de tussentijd woonde je in een lekker warm en gezond huis en besteedde je elke onderhouds-euro op een manier die bijdroeg aan jouw gekozen einddoel.
(en 20)
Als je klaar bent met jouw energietransitie is de kans behoorlijk groot dat je een warmtepomp (of samen met je straatgenoten een buurtwarmtepomp) hebt en kan je door je vloer ook water van 20 graden laten lopen en kan je tijdens de helaas steeds frequentere hittegolven fijn koelen in je huis. Met de deuren dicht om de hitte buiten te houden en de koelte binnen. En zonder de moord te stikken omdat je lekkere comfortabel balansventilatie met koelteterugwinning koos, lang geleden toen je je eerste stap zette.
*Warmtekeuzemoment is een term die we met liefde geadopteerd hebben van Marieke Wiersma van Grunneger Power
PS. Op 25 februari in Barendrecht ,op 13 maart in Weert en op 17 april in Eindhoven geven we weer inspiratiedagen waarop we diep ingaan op deze en vele andere vraagstukken rond het verduurzamen van woonhuizen, straten, flats en woonwijken. Leuk voor de beleidsambtenaar, installateur, projectontwikkelaar en huiseigenaar omdat het altijd over jullie eigen huizen en projecten gaat. We hebben er weer zin!
… als de wijk Thoriumreactor voor 3 cent per kWH stroom gaat leveren, zo ergens rond 2030.
Het ergste wat kan gebeuren als je met een integraal Planet Proof onderhoudsplan de komende decennia met je huis aan de slag gaat is dit:
In het slechtste geval zit je met een goed onderhouden huis met een gezond binnenklimaat dat klaar is voor laag temperatuur verwarming en koeling en ben je klaar voor iets anders dan aardgas. Je hebt een ruime keuze aan alternatieven en jij bent de koning van de vrije keuze.
Thorium
Een alternatief is niks doen en wachten tot die mythische Thorium-reactor inderdaad materialiseert. Ik ben er fan van, het lijkt me echt geweldig als er superschone ultraveilige kernenergie komt die je als lokale gemeenschap aan kunt schaffen.
Maar als dat onverhoopt niet zou gebeuren, en de lijken van Thoriumstartups liggen bij bosjes op het kerkhof, dan zit je in een slecht onderhouden huis dat nog steeds van hoogtemperaruuroplossingen afhankelijk is in de winter, met peperdure kolenstroom gekoeld moet worden en waarvan het binnenklimaat niet geconditioneerd kan worden.
Waterstof
Een ander alternatief is je hoop zetten op waterstof. De mythische energiedrager waar de fossiele lobby en de aardgas-industrie op inzet. Hun hoop is dat er straks “overschotten” aan zonnestroom en windenergie gaan ontstaan die dan gratis opgezogen kunnen worden door elektrolyse-machines. Er komen in die visie private investeerders die deze fabrieken midden op zee gaan bouwen (inclusief zuiver waterleidingen van land naar platform) om daar tijdens het lentefeest (als iedereen op zoek is naar verstopeitjes en niet werkt) drommen specialisten klaar staan om het tijdelijke overschot in waterstof om te zetten. Als backup-plan (want dit geloven ze zelf ook niet echt) schermen ze met “waterstof uit Saoedie Arabië”. De sjeiks daar gaan voor ons namelijk de halve woestijn vol leggen met zonnepanelen waarmee ze voor 2 cent per kWh zonnestroom kunnen maken en die gebruiken voor onze waterstof. Die waterstof wordt dan zonder transportverliezen tegen kostprijs aan ons gegeven omdat de Hollanders in 2020 besloten dat dit het meest kansrijke scenario was op weg naar een CO₂-vrije samenleving. Remeha sorteert vast voor op die toekomst en alle installateurs met vlammetjes in hun logo stemden hoopvol op deze showwinnaar waarmee de ketelomwisseltoekomst veilig gesteld lijkt te zijn.
Op de vraag hoe je met waterstof kunt koelen tijdens steeds frequentere hittegolven komt natuurlijk nooit antwoord.
Stadsverwarming
Tenslotte kan je ook niks blijven doen en wachten op een warmtenet. Dat kan. Ook nu weer zit je ergens in 2040 in een huis waar decennialang aannemers tegen de laagste prijs gedaan wat ze al eeuwen doen…. tegen de laagste prijs leveren waar de klant nog net tevreden mee is. Vloer vervangen maar geen vloerverwarming want dat scheelde €50 per vierkante meter en “de radiatoren op 80 graden krijgen het huis prima warm hoor”.
En alleen in wijken waar ook koelleidingen aangelegd worden (tegen een veelvoud van de prijs en vastrecht) ben je ook voorbereid op een eventuele toename van hittegolven.
Links naar buurt-kernreactoren waar we nooit meer wat van hoorden
Op maandag 24 februari geef ik in de ochtend een lezing over hoe ik naar huizen kijk als ik er een plan voor help ontwikkelen. Na de lezing eten we een broodje (zit bij de prijs in) en daarna rijden we naar het huis van een van de cursusdeelnemers (ook in de Hoeksche Waard) om daar live een BlowerDoortest mee te maken waarmee we op kierenjacht gaan. Ik ken de woning alleen van foto’s dus jullie krijgen echt mijn eerste indruk en mijn denkproces. Na afloop van de blowerdoortest schets ik het plan in een huiskamersessie. De prijs is inclusief lunch op locatie en een jaar toegang tot het e-book van het Paris Proof Plan.
Deze vraag krijg ik meerdere keren per maand in mijn mailbox of DM-kanalen.
Vaak zit er een link bij naar een website waar je gelijk aan ziet dat Facebook de plek was waar het nieuwe wondermiddel du jour gepresenteerd werd. Meestal heb ik geen tijd om er naar te kijken maar hé, het is kerstvakantie dus ik neem eens de tijd om te kijken wat er aangeboden wordt.
Vandaag is het een premium compact heater van het gerenommeerde Zweedse bedrijf Hötix. Heel goedkoop gaat dit wonderapparaat de Nederlandse huizen voorzien van snelle warmte, voor veel goedkoper! The Press in the USA schrijft er zelfs over, dus de nieuwe Home Technology is vast revolutionair! Eindelijk worden ook hier de winters makkelijker. En goedkoper … uitroepteken ….. daar maak ik even een vraagteken van.
Grappig, de foto is overduidelijk van een hele chique badkamer die er op het oog al lekker warm uit ziet. Ik hielp dit jaar een oude dame met een piepkleine badkamer in een slecht geïsoleerde jaren 1970 hoek doorzonwoning. Het was ijskoud op de badkamer, onder andere omdat het raampje met enkel glas in de jaren ’70 verkeerd afgemonteerd was en daardoor altijd 1cm open stond, ook als je het raamboompje dicht deed. Met een accuboor en een schroevendraaier verplaatste ik het raamboompje, plaatste Buva Solideal renovatie kaderdichting waardoor het raampje voor het eerst in 40 jaar dicht kon. Met een kleine stopcontact convector werd vervolgens het badkamertje van 1,5 bij 1,5 meter voor de eerste keer ooit warm. (Dit helpen bij klussen is geen dienst de wij normaal gesproken uitvoeren overigens!).
Dus ik ken de personal heater zoals de Hötix, en ik ben er, voor deze heel speciale situaties, best enthousiast over. Een kwartiertje 500 Watt elektriciteit en de badkamerlucht is op temperatuur. Eigenlijk zijn het kleine broodroosters met een ventilator waardoor de warmte van het 500 Watt keramische element snel afgevoerd wordt naar de omgeving waardoor het apparaat niet bloedheet wordt.
Ik was wel benieuwd naar waarin de Hötix verschilt van die van schoonmama. Met ingehouden adem controleer ik de beschikbaarheid van de Hötix, en yes, ik heb geluk, hij is nog niet uitverkocht! Het geheim van Zweden om koude rillerige ruimtes comfortabel en knus te maken is beschikbaar. De prijs die ze in Zweden gewend zijn ($148,91) is best aan de prijs maar gelukkig is het een introductie aanbieding. Voor $69,99 kan ik hem krijgen! Wow, voor minder dan de helft! Ik besluit gelijk door te klikken naar dit Zweedse wondermiddel.
Maar ik ben Hollander en dat weet Facebook, dus mijn oog valt op de meest populaire aanbieding : 2 stuks voor maar $49,99 per stuk. Now we’re talking! Hatzeflats! Doe mij die maar. Ik verzeker me voor $14,99 op levenslange bescherming op alle Hötixen die ik ooit zal kopen en mijn muis zweeft boven de creditcard knop…..
Wacht!
WTF! Bijna iets gekocht zonder op internet te checken of ik wel de laagste-prijs-garantie heb! Dus ik open Google om het even te controleren. En ja hoor, kak! De Hornbach verkoopt de personal heater (zoals die dingen heten) voor €18,95. Maar hoe kan dat dan? Het was toch een Zweedse uitvinding? Die speciaal voor ons Nederlanders nu ook hier verkrijgbaar wordt?
Handige COP1-jongens
Tijdens onze trainingsdagen is het altijd een hilarisch intermezzo, de handige COP1-jongens. Figuren die op het randje van oplichterij Chinese troep verkopen met een of ander lulverhaal waar de eerste de beste Feestboeker met beide ogen in trapt. Voor een habbekrats gekocht op Alibaba en per container hier naar toe gehaald waarna het met winstmarges van boven de 90% hier verpatst wordt aan nietsvermoedende mensen die het eigenlijk toch al niet zo breed hebben. Maar die mensen horen van Thierry Baudet dat het €100.000 per huis kost om van het gas af te gaan en dan is hier opeens een bedrijf dat voor €50 per ruimte de oplossing biedt! Namens de ondernemers achter Hötix: Bedankt, Thierry, voor het helpen creëren van deze bijzonder lucratieve markt!
Goedkoop, maar ook goedkoper?
Ze kosten geen drol die dingen maar om ze nou goedkoop te noemen? De grote uitdaging van het “van gas los” maken van Nederland is dat we maar een beperkte hoeveelheid echt groene stroom hebben, en dat willen we dus zuinig mogelijk gebruiken. Het liefst maken we met elke kilowattuur groene stroom 3, 4 tot wel 5 kilowattuur warmte. Dat lukt prima met een warmtepomp. Met apparaten die werken met een gloeispiraal lukt het niet. 1 kilowattuur warmte kost 1 kilowattuur stroom en daarom is je hele huis permanent verwarmen met deze dingen peperduur. Dus alleen kort en plaatselijk in kleine ruimtes, dan is het prima.
In ons Paris Proof Plan Renovatie e-Book leggen we uit hoe je een plan maakt voor een woning en daarbij slim om gaat met opties die werken en hoe je dat in een slimme volgorde doet. Personal Heaters in een kierdicht gemaakte badkamers hebben daar zeker een plekje in. Voor het verwarmen van een heel huis is het weliswaar extreem goedkoop om in te kopen maar de gebruikskosten zijn met euro’s per uur voor een heel huis wel torenhoog. En als de hele straat het doet brand de wijktrafo uit…..geen oplossing voor Nederland dus.
Met deze 7 goedkope bespaarders/comfortverhogers ga je fors minder gas verbruiken. Sommige zijn extreem goedkoop en uiterst effectief maar zelden toegepast, andere zijn bijzonder onsexy maar zo mogelijk nog effectiever en vereisen een paar uur werk van een vakman. Daar gaan we.
Tip 1 : Ga meten en rekenen! Nieuw op 1 in deze update voor 2021. Als je snapt wat je energie rekening betekent, als je doorgrond welk deel van je gas voor verwarming gebruikt wordt en welk deel meteen als hete stoom je schoorsteen weer verlaat wordt het een stuk makkelijker om over alle andere energievraagstukken na te denken. In hoofdstuk 2 van mijn e-boek leg ik er alles over uit. Met meetapparatuur een paar weken je slaapkamer monitoren qua-CO2 verloop tijdens de nacht en eens wat lezen over de relatie “slechte lucht” en “moe wakker worden” kan helpen om het nadenken over gezond en efficiënt ventileren in een ander daglicht te plaatsen.
Comfortverhoging : Geen als je niks doet, maar je krijgt grip op de problematiek waardoor je rustiger zit en een nieuw denkraam krijgt.
Inzicht : Maximaal
Complexiteit : Ga er even voor zitten
kosten : €25 (voor het boek) €100-€200 voor meetapparatuur
Tip 2 : De spaardouchekop
Koop een Spaardouchekop. Echt totale nobrainer dit. Hiermee stroomt er in plaats van 10 liter water maar 5 of 7,5 liter water per minuut door de CV-ketel. De besparing is niet helemaal 50% (je moet de douche iets warmer zetten) maar 30% haal je makkelijk. De waterbesparing is wel echt 50%.
Besparingspotentieel : 15% op je gasrekening (in zeer zuinige huizen meer)
Comfortverhoging : De meeste mensen willen na weekje wennen niet anders
Complexiteit : Met twee linkerhanden te doen
kosten : €59
Tip 3 : Deurdrangertjes
Door een deurdrangertje op de deur naar de gang te zetten voorkom je dat er warmte uit de woonkamer de gang in stroomt en vervolgens de trap op naar boven om de slaapkamers onnodig op te warmen.
Besparingspotentieel : een paar % tot behoorlijk wat
Comfortverhoging : ik vind het fijn maar de poes zal even moeten wennen
Complexiteit : Eenvoudig klusje
kosten : €8,95 per stuk
Tip 4 : De tochtprofielen
Vervang je witgeschilderde brokkelige en kierende tochtprofielen door kwalitatief hoogwaardige renovatie-profielen, dus niet het schuimband uit de bouwmarkt. Kost je een tientje per raam. EN NIET MEER SCHILDEREN DIE PROFIELEN!
Besparingspotentieel : Hoog
Comfortverhoging : Hoog
Complexiteit : Niveau handige klusser
Kosten : plm €100 voor een woning
Tip 5 :
Het hang en sluitwerk Stel het hang en sluitwerk af zodat de klink het raam in de rubbers trekt
Besparingspotentieel : Hoog (als het nu niet goed is)
Comfortverhoging : Hoog
Complexiteit : Niveau handige klusser
Kosten : plm €1 voor een woning (nieuwe schroefjes)
Tip 6 : Waterzijdig inregelen
Laat de CV- installatie waterzijdig-inregelen door een gespecialiseerd bedrijf. Dit zal de CV meestal 15-20% efficiënter laten werken, het huis constanter op temperatuur houden en tikkende leidingen voorkomen. Het is een onwijs onsexy maatregel, je ziet er niks van, je kan er niet over opscheppen op verjaardagsfeestjes maar het werkt echt. Probleem is namelijk dat in 98% van de Nederlandse huishoudens de CV wordt opgehangen, de stekker wordt ingestoken en de thermostaat op 21 graden gezet. Als de ketel aanslaat en er kan weer gedoucht worden is iedereen opgelucht en vertrekt de installateur weer. Maar de CV draait nu als een auto met zachte banden en de choke constant aan. Het werkt maar het is verre van optimaal. CV-tunen haalt het beste uit de ketel en het verwarmingssysteem.
Besparingspotentieel : 15%
Comfortverhoging : Hoog
Complexiteit : Specialistisch bedrijf bellen
kosten : €350
Tip 7 : Maak een plan!
Maak een ParisProofPlan voor je eigen huis, voor het restje gas dat je nu nog kwijt moet raken. Alle gekheid op een stokje, je gaat de komende 30 jaar nog onnoemelijk veel onderhoud plegen aan je huis, zorg er dan alsjeblieft voor dat je dan de verstandige keuzes op weg naar vangaslos kiest. Je kan het zo gek maken als je wilt maar als je net de verkeerde dingen doet dan is het dubbelduur. Een plan maken dus.
Besparingspotentieel : Dat hang er van af
Comfortverhoging : Hangt van je wensen af
Complexiteit : Vermoedelijk behoorlijk ingrijpend maar in stapjes goed te doen
kosten : Gratis als je het zelf doet met behulp van mijn zelfhulpsite of €600 als ik langs moet komen en je persoonlijk advies wilt (let op, dit doe ik alleen nog maar Brabant en Limburg en alleen nog maar in uitzonderlijke gevallen)
Ik heb nu als ik goed tel €841 uitgegeven, ik gebruik de resterende €159 om de CV-tuner te vragen om ook de circulatiepomp van de vloerverwarming gelijk te vervangen door een gelijkstroomvariant met temperatuursensor. Scheelt weer 2 zonnepanelen aan stroom.
Ik schat dat je nu 30-40%, of zelfs 50% minder gas verbruik met een investering van slechts €1000 en je doet vast ervaring op met het verwarmen a la Warmtepomp en als bonus bespaar je net zoveel elektra als 4 zonnepanelen kunnen opwekken plus 50 kuub water.
Succes met besparen. Ik ben benieuwd hoeveel kuub / procent jullie met maar €1000 weten te besparen!
Als je meer wilt weten over wat er allemaal komt kijken bij het maken van een goed plan (of als je dat zelf wilt leren) dan nodig ik je uit mijn eBoek te lezen!
Actie: Met de code #nu_nl_korting €5 euro korting op het ebook
ps. Nummer 6 van vorig jaar (het vervangen van de MV-box is er uit gevallen omdat 9 van de 10 mensen die ik help besluiten om over te gaan om comfortventilatie met warmte-terug-winning, dus dat geld van de MV-box kan je beter in een compleet nieuw ventilatiesysteem stoppen in plaats van iets ouds en onvolhoudbaars te gaan optimaliseren).
In een persbericht meldt Peugeot ons vandaag het volgende:
Wij stellen de levering van de e-208 in ons land zélf uit. Weloverwogen, zo meldt directeur Rick Hermanns: “Het past in onze filosofie dat we de elektrische 208 wat hoger willen positioneren. We wachten daarom tot de uitvoering met snellere driefase-lader beschikbaar is. Dat sluit – denken we – beter aan bij de doelgroep.”
De fossiele autoknutselaars zijn echt helemaal van het padje en praten poep. Alles, echt ALLES, wordt in het werk gesteld om mensen nog even geen elektrische auto te hoeven verkopen en het oude vertrouwde dealernetwerk in stand te houden. Drie-fasen laden is namelijk echt helemaal nergens voor nodig. De e-208 heeft een range van een kleine 300 km, dus de kans dat een NL’se forens hem dagelijks leeg rijdt : NUL.
Als we eens serieus kijken naar de tientallen mensen in mijn netwerk die e-auto’s van divers pluimage rijden dan zien we dit:
Thuis of bij de baas laden
(Laden doe je namelijk waar de zonnepanelen zijn en auto stil staat)
5A/1 Fase = 1 kW = Thuislader op halve snelheid is 10kWh/nacht is 65 km = genoeg voor 90% NL’se forensen
10A/1 Fase = 2kW = Thuisladen met tempo = 20 kWh/nacht is 130 km –> elke e-auto- rijder krijgt bij zijn auto zo’n laadsnoer cadeau waarmee je op deze manier kunt laden.
25A/1 Fase = 5kW = SnelThuisLaden, als je laat thuis bent en vroeg weg moet = 40 kWh/nacht is zat
32A/1 Fase = 7 kW = ExtraSnelThuisLaden, voor mensen die maar 5 uur slapen.
16A/3 Fase = 11 kW = TurboThuisLaden, voor mensen die 3 uur slapen.
32A/3 Fase = 22 kW = HyperTHuisLaden voor mensen die en hun Tesla P100D leegtrekken, elke nacht 5 uur slapen en ’s ochtends weer vroeg op pad moeten.
Publieke laadpalen / Destination Charging
16A/3 Fase = 11 kW = Standaard laadpaal
32A/3 Fase = 22 kW = Sloom-snelladen bij publieke laadpalen, als je geluk hebt
Het is alleen hier waar je met een 3 Fase lader wat voordeel hebt. Ik heb zelf een 1 fase Leaf en kan daarom bij veel laadpalen maar met 3,7 kW laden. Dus dan kan ik bij een klantbezoek van 2 uur maar 7 kWh / 40-50 km bijladen. Goede reden voor mij om geen klantbezoeken op meer dan 150 km afstand te doen.
Onderweg
Een enkele keer per maand moet je onderweg op lange reizen peperdure stroom kopen bij Snelladers van FastNed of Allego of Shell op gelijkstroom, de on-boards autolader staat buiten spel, het maakt niet uit of je 1F of 3F hebt.
50 kW / DC = vakantieladen op een lange reis, gezonde rustpauze
100 kW / DC = voor mensen die een loden pijp hebben
150 kW / DC = standaard Tesla Tempo
Voor hartaanval-kwekers
300 kW / DC = voor juniorpartners in advocatenkantoor die sparen voor een 4-voudige bypass terwijl ze rondrazen in hun Elektrische Porsche en geen tijd in rekening mogen brengen voor plaspauzes
(Want die rijden 400 km naar een klant voor gesprek van half uur en razen dan weer 400 km terug, leuk werk)
Wat mij betreft is de 3 Fase laders dus zwaar overgewaardeerd, 1 fase laden met een paar kW is voor de meeste mensen echt zat, soms zal je ’s ochtends met 75% vertrekken… prima, dan laad je hem de volgende nacht weer vol. Maar nu wachten met de introductie om je auto in een hoger marktsegment te kunnen positioneren….LOL.
(Ik weet trouwens wel waar het 3F-sentiment vandaan komt : de Jaguar iPace heeft een 1 fase lader omdat in Engeland iedereen thuis een 1 fase 80A aansluiting heeft. En aangezien de iPace nogal een slurper is moet de enorme accu elke avond naast de villa vol gedruppeld worden met de trage Nederlandse 1x25A(max) 1 fase-lader, en dat past niet bij de status. Voor deze categorie autorijders komen er peperdure DC-laders voor thuis op de markt zodat je daar je stopcontact helemaal leeg kunt zuigen ?)
Gastblogger Felix van Gemen zet uiteen hoe je tot een Slimme Stappen-plan komt. En dat NoRegret een manier van denken is, en dé NoRegret-maatregel niet bestaat.
Slimme Stappen; ‘start with the end in mind’
Anno 2019 staan particuliere huiseigenaren voor veel uitdagingen. Dagelijks lezen we berichten in het nieuws over aardgasvrij wonen, labelverplichting bij verkoop, elektrisch vervoer of gezondheid. Zonnepanelen behoren volgens de berichten nu toch wel tot de basis van een renovatie, we stellen steeds hogere eisen aan comfort en willen de renovatie het liefst ook nog spijtvrij afronden. Dit alles leidt bij veel particulieren weer tot grote onderhoudsvraagstukken; wat doe je met verouderde kozijnen en goten of een dak dat aan vernieuwing toe is? Mogelijkheden ten overvloede, maar waar begin je dan?
“‘de installateur gaf aan dat dat niet nodig was”. De frustratie hierover was duidelijk voelbaar.
Hierop antwoorden adviseurs en verkopers van maatregelen nog vaak dat hún product de beste eerste stap is. Maar deze maatregelen worden nog te vaak genomen vanuit een eendimensionaal perspectief; “begin maar met energie besparen, dat is altijd goed”. De praktijk laat echter zien dat dit regelmatig tot spijt leidt. Niet eens zozeer op het gebied van energie, maar des te meer op andere aspecten.
Voorbeeld uit de praktijk:
“Ik stond in een woning met een compleet nieuwe vloer met een RC van maar liefst 6: ‘daar zou je nooit spijt van kunnen krijgen’, was de bewoners verteld. Toen ik voorzichtig informeerde naar de aanwezigheid van vloerverwarming was het antwoord: ‘dat hebben we niet gedaan, de installateur gaf aan dat dat niet nodig was’. De frustratie hierover was duidelijk voelbaar.”
Maar heeft de installateur iets fout gedaan? Mogelijk zag de installateur dat de woning prima warm werd door de radiatoren en de bestaande Hr-ketel met 60 graden. Echter, vanuit het perspectief van aardgasvrij verwarmen, is de afhankelijkheid van een watertemperatuur van 60 graden meestal geen handig uitgangspunt. Daarbij is de belofte dat de bewoners nooit meer koude voeten zouden hebben met een RC van 6, helaas ook niet waar te maken.
Hoe begin je aan no-regret?
Waar gaat het dan precies mis in zo’n geval? Misschien wel bij die allereerste vraag; waar begin je dan? Een betere vraag is; hoe begin je dan?
Begin als bewoner met het nadenken over jouw eigen wensen als gezin; hoe wil je wonen? Welke behoeften heb je? En kijk daarbij verder dan alleen energie. Natuurlijk denk je na over de factoren van aardgasvrij- en energiezuinigleven, maar staar je daar niet blind op. Zoom even uit en denk na over alle aspecten:
Gebruikers ’gemak’ (denk aan levensloopbestendigheid, extra verblijfsruimte, aansturing via telefoon)
Comfort (denk aan kokend water in de keuken, snelle warmtelevering)
Binnenmilieu (denk aan aangenaam in zomer en winter, fris binnenklimaat, geen tocht)
Gezondheid (denk aan reduceren van fijnstof, schimmel, mijt, pollen, etc.)
Onderhoud (denk aan levensduurverlenging van woning, onderhoudsarme materialen)
Energie (lastenontwikkeling) en duurzaamheid (aardgasvrij, circulaire materialen)
Slimme Stappen
Deze wensen, vormen het beginpunt; start with the end in mind. Deze methode noemen wij Slimme stappen:
1. bepaal je gewenste eindsituatie (in termen van bovengenoemde en eventueel additionele woningprestaties)
2. bepaal je vertreksituatie
3. bepaal dan met welke ontwikkelingen en logische mutatiemomenten je rekening wilt houden, bijvoorbeeld:
noodzakelijk groot onderhoud aan de schil van het huis
verouderde cv-ketel
(toekomstige) verandering gezinssituatie
context van de wijk (warmtenet/all electric/nog lang op gas)
voortgang van techniek
aanschaf elektrische auto
nieuwe keuken/badkamer
4. maak een stappenplan!
Weten hoe energiecoöperaties dit aanpakken met hun bewoners?
Dus ga met je adviseur/aanbieder in gesprek om samen de vertaling te maken naar een stappenplan dat geschikt is voor jouw situatie. Welke technieken zijn er nodig om aan deze wensen te voldoen? En welke slimme stappen zet je, op welk moment, om het uiteindelijke doel te behalen? Op deze manier kun je nieuwe opties creëren voor de volgende mutatiemomenten, in plaats van spijt te creëren door toekomstige wensen te blokkeren of te laten beperken door daarmee gepaard gaande desinvesteringen.
Met toestemming herplaatst artikel dat eerder verscheen op EnergieLinq.
Naschrift : Op 2 oktober a.s. sta ik op Energy-Up op het podium waar ik zal vertellen uit mijn eigen ParisProofPlan-praktijkervaring. Eigenlijk is PPP één van de methodes om het in de “Slimme Stappen / GeenSpijt”-state-of-mind krijgen van klanten.
In 2005 mocht ik als een van de eersten “hybride” gaan rijden van mijn baas. Ik werd keihard uitgelachen door mijn collega’s dat ik in zo’n foeilelijke Prius ging rijden. Bij de koffie waren de verlengsnoermoppen schering en inslag hoewel er van opladen met een stekker nog geen eens sprake was, er zat een accu in die remenergie omzette in stroom die gebruikt werd om weer op te trekken. Toen de regering een paar maanden later besloot dat de bijtelling van deze auto fors lager zou worden omdat hij toch wel erg zuinig en schoon was en bleek dat de auto zalig reed verstomde de moppen en hoorde ik af en toe zelfs afgunst. De 1,5 kWh Nikkel Metaalhydride accu verlaagde het verbruik van de auto tot ver onder de 5 liter/100 km en op 80 km wegen was er soms minutenlang geen motorgebrom te horen. Het dromen over een elektrische toekomst was begonnen. Toyota miste echter totaal welke kant de toekomst op bewoog, vergelijkbaar met Kodak dat de digitale camera ontwierp en hem vervolgens in de kast legde omdat het rare ding geen film nodig had. De doorontwikkeling van de auto ging tergend traag.
In 2008 probeerde een ondernemer in Californië of je in een omgebouwde Lotus Elise op laptop accu’s kon rijden. En dat kon! Helaas was die auto onbereikbaar voor de gewone man. Ik moest het doen met de opvolger van de originele Prius, eentje waarbij je de inmiddels 4 kWh grote Lithium-accu thuis kon bijladen. Ik was inmiddels zelfstandige en ik kon me in 2015 een tweedehands veroorloven. Ik sleurde me van laadpaal naar laadpaal waar ik soms een heel weekend lang aan de draad hing terwijl de accu na twee uur meestal weer vol zat, geen haan die er naar kraaide. Ik heb er een keer tijdens een hittegolf met storm in de rug 25 kilometer mee gereden zonder dat de motor aansloeg. Het verbruik viel me eigenlijk tegen, nog steeds 3 liter benzine per 100 km. Ik wilde all-electric!
In 2017 kon ik een Fiat 500 electric huren terwijl ik wachtte op de Nissan Leaf die was aangekondigd. De auto was een omgebouwde Fiat voor de Californische markt waar je alleen auto’s mag verkopen als zoveel procent van je vloot uitstootloos is. Een zogenaamde compliance car. Opladen met maximaal 3 kW zodat een lege accu 7 uur wachten betekende. Een pitstop bij een snellader behoorde niet tot de opties. De range-anxiety die dit teweegbracht was zeer leerzaam. De 150 kilometer was op zich prima (Weert-Amsteredam haalde ik) maar het lange opladen maakte de auto in de praktijk onpraktisch. Maar het was maar voor even en WAT een heerlijk rijdend autootje was het!
En toen kreeg ik mijn Leaf. VEERTIG kilowatturen opslag en opladen met een vermogen van in de praktijk 40 Kilowatt…..ik wist niet wat me overkwam! Binnen een jaar was ik de wereld rond, zo goed als al het laden deed ik met de bijgeleverde druppellader thuis. Af en to kwam ik ’s avonds laat thuis en moest ik ’s ochtends weer weg en dan zat de accu maar half vol en om die reden nam ik een laadpaal waar ik met slim laden ’s nachts ruim 6kW mee kan laden als het moet, dus zelf in een korte nacht van 7 uur zit de accu in zo’n noodgeval vol. Wel rij ik de accu geregeld van 100% naar 5% op een drukke dag als er op de plek van bestemming een benzinelul bij de laadpaal een statement staat te maken. Grootste gebrek dat de Leaf heeft : geen koeling van de accu tijdens het snelladen waardoor deze heet wordt. Om de accu te beschermen wordt de laadsnelheid verlaagd tot laadpaalniveau. Op warme dagen kan je daarom in de praktijk maar twee keer achter elkaar snelladen. Dat maakt het geen lange-afstands-auto. Voor mij geen issue maar niet ideaal.
Waarmee we bij de 80 (nou ja, 75 dan) van de Model 3 en de Model Y komen. Deze auto kan dankzij hele goede cellen en actieve koeling laden met vermogens tot wel 250 kilowatt waardoor je de 40 kilowattuur die in mijn Leaf passen er in 10 minuten in kunt
Vaak zit er een link bij naar een website waar je gelijk aan ziet dat Facebook de plek was waar het nieuwe wondermiddel du jour gepresenteerd werd. Meestal heb ik geen tijd om er naar te kijken maar hé, het is kerstvakantie dus ik neem eens de tijd om te kijken wat er aangeboden wordt.
Maar ik ben Hollander en dat weet Facebook, dus mijn oog valt op de meest populaire aanbieding : 2 stuks voor maar $49,99 per stuk. Now we’re talking! Hatzeflats! Doe mij die maar. Ik verzeker me voor $14,99 op levenslange bescherming op alle Hötixen die ik ooit zal kopen en mijn muis zweeft boven de creditcard knop…..
